Organy Wielisławskie – najpopularniejsza atrakcja Kaczaw
- Poziom trudności: łatwa. Trasa w formie pętli,
- Czas trwania: ok. 2 godz., dystans ok. 4 km,
- Trasa niedostępna dla wózków,
- Rower – tak
- Pies – tak.
Pomnik przyrody nieożywionej – Organy Wielisławskie
To jest jedna z największych atrakcji Pogórza Kaczawskiego. Organy Wielisławskie, o nich mowa, leżą u stóp wzniesienia Wielisławka nad rzeką Kaczawą w zachodniej części Pogórza Kaczawskiego niedaleko Sędziszowa. Organy jako pomnik przyrody są chronione rozporządzeniem wojewody z 1994 r.
Formacje skalne są pozostałością wyrobiska, które działało tu w XIX w. Na skutek działalności kamieniołomu kruszcu odsłonięte zostały unikatowe formy skalne — czerwony spągowiec. Jest to zespół skał osadowych, które powstały w okresie działalności wulkanicznej na terenach obecnego Pogórza Kaczawskiego. Zastygająca magma uformowała ogromne, kamienne słupy, które tworzą kształt przypominający organy.
Organy Wielisławskie, obok Małych Organów Myśliborskich, a także formacji bazaltowych w okolicach Mszany są największa atrakcją Krainy Wygasłych Wulkanów. Dzięki utworzeniu na tych terenach geoparku Kraina Wygasłych Wulkanów wspomniane miejsca mają szansę na wzrost popularności. Dodatkowo punkt Organy Wielisławskie znajduje się na żółtym Szlaku Wygasłych Wulkanów.
Wzniesienie Wielisławka
Wzgórze Wielisławka jest niewysokie, mierzy jedynie 375 m n.p.m. Wokół wzniesienia poprowadzona jest ścieżka przyrodniczo – geologiczna „Wokół Wielisławki”, która prowadzi przez ciekawe miejsca w okolicach wzgórza, a także na szczyt wzniesienia. Ścieżka została wytyczona w 2007 r. Ustawiono tu 7 tablic informacyjnych opisujących różne zagadnienia związane z miejscem:
- drzewa i krzewy
- rośliny runka leśnego
- szczyt Wielisławki, grodzisko, ruiny karczmy i punkt widokowy
- mieszkańcy lasu
- las mieszany
- tajemnice wnętrza Wielisławki
- geologia i geneza powstania organów
Najciekawszy jednak jest sam fakt, że Wielisławka jest jednym z wygasłych wulkanów, który wybuchł 270 mln lat temu!!! Spacer po szczycie tego wulkanu, szukanie tajemniczych ruin i podziwianie innych wulkanów z wysokości jest przygodą.
Jak dojechać do Organów Wielisławskich
Samochód można zostawić przy parkingu obok Organów Wielisławskich. Miejsc na parkingu jest naprawdę dużo, co więcej parking jest darmowy. W tym miejscu znajdują się także drewniane ławy i stoły, miejsce na ognisko, a także tablice informacyjne poświęcone Organom.
My zaparkowaliśmy przy wejściu na Ścieżkę dydaktyczną. Po pierwsze dlatego, że samochód był w cieniu, po drugie – Organy zostawiliśmy na deser!
Jak dojechać do tego parkingu? Z drogi krajowej nr 328, która w miejscowości Sędziszów nosi nazwę ul. Złotoryjskiej, szukajcie skrętu w ul. Rzeczną. Droga jest wąska, bardzo nierówna. Ale jeżeli będziecie jechać wolno i ostrożnie nic złego się nie wydarzy. Na parkingu było sporo różnych, nie tylko terenowych samochodów.
Widok na Krainę Wygasłych Wulkanów
Zgodnie z naszym pomysłem idziemy najpierw ścieżką wokół wzniesienia Wielisławka. Ścieżka pnie się trochę do góry, po drodze mijamy kolejne tablice, a także miejsca do odpoczynku. Naszym pierwszym celem jest punkt widokowy przy szczycie Wielisławki. To będą jedyne trudniejsze fragmenty trasy na dzisiaj. Ze względu na to ostrzejsze podejście ścieżka nie będzie odpowiednia dla osób z wózkami, ale małe dzieci powinny mieć frajdę z wędrówki.
Punkt widokowy niestety jest bardzo zarośnięty. Stoi tam drewniana ławka (odrobinę chybotliwa), ale widoki nie powalają. Możliwe, że kilka lat temu było to świetne miejsce widokowe, obecnie przyroda nim zawładnęła.
Atrakcje wzgórza Wielisławka
Dalej na trasie spotykamy jeszcze ruiny średniowiecznego grodziska z XI w. oraz ruiny zamku. Tu trzeba zachować uwagę – wiele miejsc nie jest należycie zabezpieczonych. Kolejną atrakcją na trasie są liczne sztolnie, które są pozostałością górniczej historii wzgórza. Wydobywano tu wiele cennych kruszców – złoto, srebro i inne rudy.
Podobno w sztolniach we wzgórzu Wielisławka ukryto złoto i skarby zrabowane podczas II Wojny przez Niemców.
W okolicach skrzyżowania szlaku żółtego z naszą zieloną ścieżką dydaktyczną znajduje się wspaniały punkt widokowy. Dobra wiadomość dla osób, które są zawiedzione brakiem widoków ze szczytu Wielisławki – tu nie tylko odpoczniecie na ławeczkach, tu zakosztujecie wspaniałej przestrzeni Kaczaw. Widoki na kwietne łąki, pola i góry w tle są cudowne.
Od skrzyżowania można ścieżką podejść na drugie wzniesienie – Gajową (372 m np.m.), jednak nie ma takiej konieczności, z tego szczytu widoków także nie ma.
Młyn Wielisław
Budowla znajduje się u podnóża Wielisławki, zaraz nad rzeką Kaczawa. Jest to dawny młyn wodny napędzany turbiną zasilaną wodami Kaczawy. Aktualnie rzeka napędza Małą Elektrownię Wodną. Młyn jest niezwykle klimatycznym miejscem. W budynku znajduje się restauracja, a także pokoje hotelowe. Przy hotelu znajduje się parking, który jest jedynie dla gości hotelowych, ale można z tego miejsca dotrzeć także do Organów Wielisławskich.
Mijamy młyn i idąc wzdłuż Kaczawy, dochodzimy w końcu do Organów.
Czy robią na nas duże wrażenie? Jak najbardziej. Organy są monumentalne, przepiękne, zaskakują swoim czerwonym kolorem skał. Okazuje się, że nie tylko ich forma jest unikalna, ale i skład, z którego najważniejsze są porfiry decydujące o różowoczerwonym kolorze.
Przy organach trzeba zatrzymać się na dłużej. Jest to niezaprzeczalnie niezwykłe miejsce.
