Rezerwat przyrody Zemska Brana
- Na trasie przede wszystkim przyroda i formacje skalne w przełomie Dzikiej Orlicy,
- Wart uwagi jest kamienny most na początku szlaku,
- Na szlaku kładka przemytników, sudecka zabudowa, schronisko,
- Na trasę można zabrać psa.
Rezerwat przyrody Zemska Brana
Rezerwat przyrody Zemska Brana, czyli Ziemska Brama, to zachwycające miejsce w Górach Orlickich. Ten malowniczy zakątek znajduje się w północnych Czechach, w południowo-wschodniej części Gór Orlickich, na terenie chronionego krajobrazu Orlické hory. Rezerwat został utworzony w 1987 r. i obejmuje obszar o powierzchni 88,22 ha. Rezerwat słynie z przepięknego przełomu Dzikiej Orlicy, licznych formacji skalnych oraz rzadkich gatunków roślin. Trasa dydaktyczna, która prowadzi przez rezerwat, jest idealna dla miłośników przyrody i turystyki pieszej. Na szlaku znajdziecie kilka ciekawostek, każda opisana będzie na tablicy edukacyjnej (w j. czeskim). Szlak w części prowadzi wzdłuż Dzikiej Orlicy, która przyjemnie szumi, a w lecie przynosi ochłodę.
Przełom Dzikiej Orlicy
Podczas wycieczki przez rezerwat Zemska Brana można podziwiać przede wszystkim przepiękną przyrodę przełomu Dzikiej Orlicy. Ta rzeka, na odcinku około 2,2 km, wyżłobiła w gnejsowych skałach malowniczą dolinę, która w niektórych miejscach przypomina naturalną bramę. Wąskie koryto rzeki, usłane dużymi głazami, tworzy niesamowite widoki. Rezerwat położony jest na wysokości 495–620 m n.p.m., co sprawia, że jest doskonałym miejscem na nietrudne piesze wędrówki.
Wędrując ścieżką dydaktyczną, można spotkać wiele rzadkich gatunków roślin, takich jak lilia złotogłów, fiołek dwukwiatowy czy kruszczyk szerokolistny. Drzewostan rezerwatu tworzą głównie wtórne świerkowe lasy regla dolnego, z domieszką jodły pospolitej, buka zwyczajnego oraz klonu jawora. Bezleśne tereny w pobliżu rzeki są szczególnie ciekawe pod względem botanicznym, gdyż rosną tam gatunki charakterystyczne dla najwyższych partii Gór Orlickich. Nasiona roślin niesione wodą Dzikiej Orlicy rozsiewane są w niższych partiach gór.
Jednym z najbardziej spektakularnych elementów rezerwatu są gnejsowe formacje skalne, które można podziwiać na całej długości szlaku. Najbardziej znane z nich to Ledriczkowa Skała, wysoka na około 30 metrów, która według legend była miejscem ukrywania się miejscowego zbójnika. Skała ta oferuje również wspaniałe widoki na okolicę.
Kolejną ciekawą formacją są czerwone skały, zwane „Ameriki„, które swoim unikalnym kolorem przyciągają wzrok i stanowią doskonały temat do zdjęć. Cały obszar rezerwatu jest bogaty w różnorodne formy skalne, które tworzą niesamowite krajobrazy i są idealnym miejscem dla miłośników geologii.
Kamienny most – Zemska Brana
Na początku trasy znajduje się imponujący kamienny most, który jest jednym z najbardziej charakterystycznych elementów rezerwatu Zemska Brana. Most został zbudowany w latach 1901-1903 przez czeskich i włoskich kamieniarzy. Budowla zachwyca swoją konstrukcją idealnie dopasowaną do skał Zemskiej Brany. Po gruntownej renowacji w 2004 r. most wciąż pełni swoją funkcję i doskonale wpisuje się w otaczający krajobraz.
Most jest nie tylko pięknym zabytkiem architektury, ale również punktem wyjściowym dla turystów wyruszających na szlak. Znajduje się tutaj bezpłatny, niewielki parking leśny, z którego można rozpocząć wędrówkę. Przy parkingu znajdziecie zarówno niebieski szlak turystyczny, jak i czerwony – Jiraskovou ścieżkę, prowadzącą grzbietem Gór Orlickich.
Kładka Przemytników (Paseracka lavka)
Jednym z ciekawszych punktów na trasie jest Kładka Przemytników (Pašerácká lávka), która przypomina o przeszłości tego regionu, kiedy to granica między Austrią a Prusami była miejscem intensywnego przemytu. Kładka ta była pierwotnie używana przez drwali i furmanów, a po I wojnie światowej służyła przemytnikom, którzy przenosili przez nią towary z jednej strony granicy na drugą.
Kolejnym ciekawym punktem jest Ledriczkowa Skała (Ledrickova Skala), z którą wiąże się legenda o Ledriczku. Ledriczek był lokalnym bohaterem – zbliżonym do naszego Janosika, co bogatym zabierał, a biednym dawał.
Idąc dalej, można podziwiać tradycyjną sudecką zabudowę, która charakteryzuje się prostymi, ale funkcjonalnymi budynkami, doskonale wpisującymi się w górski krajobraz. W czeskich Sudetach jest wiele doskonale zachowanych drewnianych chat sudeckich. Na trasie znajduje się także schronisko Orlicka Chata, które jest dobrym miejscem na odpoczynek i regenerację sił przed dalszą wędrówką.
Czeskie Fortyfikacje w Górach Orlickich
W latach 1934-1938 Czechosłowacja budowała rozległy system fortyfikacji wzdłuż swojej granicy z Niemcami i Austrią. System ten miał obejmować piętnaście twierdz artyleryjskich oraz liczne wspierające je bunkry, lekkie obiekty umocnione i inne elementy inżynieryjne. Obecna granica między Polską a Czechami niemal dokładnie odpowiada przedwojennej granicy niemiecko-czechosłowackiej, dzięki czemu wiele z tych umocnień można zobaczyć w pobliżu Polski.
Najwięcej obiektów ukończono przed Anschlussem w rejonie Ziemi Kłodzkiej — w Kralikach i Górach Orlickich. Główne elementy systemu w Górach Orlickich to twierdze artyleryjskie Adam i Hanička, uzupełniane przez kilkadziesiąt bunkrów piechotnych (pechotni sruby). W latach 1936-1938 bunkry te były połączone szerokimi przecinkami, w których rozciągnięto zasieki, potykacze i zapory przeciwczołgowe. Dzięki temu poszczególne elementy systemu umocnień mogły wzajemnie się wspierać ogniem.
I na trasie natrafimy na wiele bardzo dobrze zachowanych bunkrów – tzw. „ropików”. Do niektórych z nich można wejść, inne będą zamknięte ze względu na nietoperze. Każdy jest dobrze zamaskowany, a część z nich imponujących rozmiarów.
Rezerwat przyrody Zemska Brana to miejsce, które zachwyci każdego turystę. Malownicze krajobrazy, bogactwo flory i fauny oraz ciekawe formacje skalne sprawiają, że jest to idealne miejsce na wycieczkę w Góry Orlickie. Bez względu na porę roku, Zemska Brana oferuje niezapomniane wrażenia i kontakt z dziką przyrodą. To doskonała propozycja dla wszystkich, którzy chcą oderwać się od zgiełku miasta i spędzić czas na łonie natury.
