Skansen w Pstrążnej
- Skansen nosi oficjalną nazwę Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego,
- Zawracajcie uwagę na godziny otwarcia i ceny biletów, a także fakt, że nie ma możliwości płatności kartą,
- Na zwiedzanie skansenu zaplanujcie ok 3 h,
- W Skansenie jest możliwość wzięcia udziału w warsztatach pieczenia chleba, na co trzeba przeznaczyć co najmniej 4 h.
Pstrążna – dzielnica Kudowy-Zdrój
Pstrążna to urocza, malowniczo położona dzielnica Kudowy-Zdroju, znajdująca się u podnóża Gór Stołowych. Jest to jedna z najwyżej położonych dawnych wsi Ziemi Kłodzkiej, usytuowana na wysokości 582 m n.p.m. Wieś ta, wraz z kolonią Bukowina, leży przy granicy z Republiką Czeską i posiada bogatą historię sięgającą drugiej połowy XV wieku. Pstrążna była częścią mikroregionu zwanego „zakątkiem czeskim” Ziemi Kłodzkiej.
„Czeski zakątek” na Ziemi Kłodzkiej to obszar, gdzie przez wieki mieszkali Czesi. Osadnictwo czeskie rozpoczęło się tam za panowania Jerzego z Podiebradów, który w 1482 roku włączył te tereny do królestwa czeskiego. Ze względu na otaczające pasma górskie, region cieszył się pewną autonomią, nawet po zmianach przynależności państwowej. Po wojnach śląskich w 1742 roku tereny te znalazły się pod panowaniem Prus, co odizolowało zamieszkujących tam Czechów od konfliktów religijnych w ich ojczyźnie.
Kudowa, początkowo znana jako Lipolitov, była czeskim przysiółkiem Czermnej. Kudowa — Zdrój rozwinęła się jako miasto uzdrowiskowym, a jej centrum stanowi park zdrojowy zamiast tradycyjnego rynku. Czermna jest znana z kaplicy czaszek, a na lokalnym cmentarzu przeważają nagrobki z napisami w języku niemieckim, mimo czeskiej historii wioski.
Pstrążna, dzisiejsza dzielnica Kudowy, była osiedlana przez czeskich uchodźców religijnych od XIV wieku. Znajduje się tam Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego, które prezentuje historię regionu. Wśród mieszkańców często spotykane są nazwiska takie jak Cvikýŕ, Lellek czy Benesch.
Skansen w Pstrążnej
Oficjalnie znany jako Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego — Skansen w Pstrążnej, to wyjątkowe miejsce, które przenosi odwiedzających w czasie do okresu XVIII, XIX i początku XX wieku. Powstał w 1984 roku jako oddział Muzeum Regionalnego w Wałbrzychu, a od 2006 roku działa jako samodzielna instytucja kultury, zarządzana przez samorząd Kudowy-Zdroju. Skansen znajduje się na malowniczym zboczu Pstrążnicy, na wysokości od 515 do 595 m n.p.m.
Skansen w Pstrążnej to jedyny taki obiekt na Dolnym Śląsku, gromadzący zabytkowe obiekty drewnianej architektury ludowej z całego Pogórza Sudeckiego, w tym z Ziemi Kłodzkiej, Noworudzkiej, Gór Sowich i Kamiennej Góry. Dzięki staraniom o zachowanie tych cennych budowli wiele z nich zostało uratowanych przed zniszczeniem.
Obiekty w Skansenie Pstrążna
Na terenie skansenu znajduje się 17 zabytkowych obiektów, które prezentują różnorodne aspekty życia wiejskiego w dawnych czasach.
- Kuźnia z 1856 roku. Budynek ten pełnił niegdyś funkcję kuźni wraz z częścią mieszkalną i sklepem. W kuźni można zobaczyć, jak wyglądał proces tworzenia metalowych przedmiotów codziennego użytku.
- Zajazd z Szalejowa Dolnego. Wewnątrz tego budynku znajdują się warsztat stolarski oraz izby mieszkalne. Na piętrze znajduje się zewnętrzna galeria – balkon, który obejmuje dwie strony budynku.
- Wiatrak typu koźlak z Jabłowa. Przeniesiony do skansenu w 2007 roku, wiatrak ten pracował do końca lat pięćdziesiątych XX wieku. Mimo że nie posiada już mechanizmów wewnętrznych ani łopat, prezentuje się ciekawie i można podziwiać z niego panoramę okolicy.
- Chałupy. W skansenie można zobaczyć również chałupy z Nowej Łomnicy i Kudowy-Zdroju, które pochodzą z I połowy XIX wieku oraz z przełomu XVIII/XIX wieku. Chałupy są doskonałym przykładem drewnianej architektury Ziemi Kłodzkiej.
- Dzwonnica alarmowa z Gołaczowa. Przeniesiona w oryginalnym stanie, miała ostrzegać mieszkańców wsi przed niebezpieczeństwem. Wewnątrz znajduje się mała ekspozycja sprzętu przeciwpożarowego.
- Kapliczka z 1889 roku. Tajemnicza kapliczka, która dopełnia religijny aspekt życia wiejskiego sprzed wieków.
Zwiedzanie Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego
Zwiedzanie skansenu w Pstrążnej to prawdziwa podróż w czasie, która pozwala lepiej zrozumieć życie i kulturę dawnych mieszkańców Pogórza Sudeckiego.
Skansen jest otwarty przez cały rok, jednak godziny otwarcia różnią się w zależności od sezonu. W sezonie letnim (od początku maja do połowy października) można go zwiedzać od wtorku do niedzieli w godzinach 9:30 – 18:00, natomiast w sezonie zimowym (od połowy października do końca kwietnia) od 9:30 – 16:00. Kasa jest czynna do godziny przed zamknięciem. Warto pamiętać, że płatność kartą nie jest możliwa, dlatego należy przygotować gotówkę. Ceny biletów najlepiej sprawdzić na stronie internetowej Muzeum.
Na zwiedzanie skansenu warto zaplanować około 3 godzin. Poza oglądaniem zabytkowych budynków można również wziąć udział w warsztatach pieczenia chleba, które trwają około 4 godzin.
Na terenie skansenu organizowane są różne warsztaty i imprezy kulturalne, takie jak Przegląd Zespołów Ludowych „Róża Kłodzka”, majówki, obchody nocy świętojańskiej czy lato filmowe. Dla dzieci i dorosłych dostępne są również lekcje muzealne, na przykład „Od ziarenka – przez mąkę – do bochenka”.
Skansen znajduje się w Pstrążnej, dzielnicy Kudowy-Zdroju. Dojechać można ulicą Kościuszki z Kudowy-Zdroju, a na miejscu przygotowano spory, bezpłatny parking, co ułatwia zwiedzanie.