Majestatyczna Twierdza Srebrna Góra
- Jeden z największych obiektów obronnych Europy znajduje się w Sudetach,
- Twierdza Srebrnogórska to ta, która nigdy nie została zdobyta,
- Zwiedzanie Twierdzy z przewodnikiem to solidna dawka wiedzy historycznej, przeplatana ciekawostkami z epoki i życia żołnierza,
- Bardzo polecam Nocne Zwiedzanie Twierdzy, ciemność dodaje klimatu.
Srebrnogórska Twierdza obronna
Twierdza Srebrna Góra to prawdziwy gigant wśród europejskich fortyfikacji. Twierdza została zbudowana w latach 1765–1777, z rozkazu króla Prus – Fryderyka Wielkiego, miała strzec Śląsk przed Austriakami. Wybudowana z rozmachem, z użyciem lokalnego kamienia, cegły i piaskowca, zajmuje powierzchnię 106 ha, a jej długość sięga 3 km. W centrum Twierdzy króluje Donżon – największy w Europie śródszaniec, z 12-metrowymi murami i 30-metrowymi wieżami. Całość obejmuje aż 151 pomieszczeń: kazamaty, magazyny, zbrojownie, piekarnie, browary, szpital, kaplicę, więzienie. To prawdziwe miasto w mieście, które w czasie wojny mogło pomieścić 3756 żołnierzy, z opcją zwiększenia liczby do 5000. Ta monumentalna budowla była samowystarczalna, a w razie oblężenia – gotowa wytrwać ponad 5 miesięcy dzięki ogromnym zapasom żywności, opału i amunicji. Twierdza została wybudowana na górze Warownej, a widoki sięgają Gór Sowich, Kamiennych, a nawet Karkonoszy przy dobrej pogodzie. Twierdza stoi na granicy Gór Sowich i Bardzkich.
Dlaczego twierdza została wybudowana
Srebrna Góra to kluczowy punkt w pruskim systemie obrony Śląska. Po przejęciu tych terenów od Austrii, Prusy musiały zabezpieczyć granice – a przełęcz między Górami Sowimi a Bardzkimi – Przełęcz Srebrna była idealnym miejscem na potężną fortecę. Budowa Twierdzy Srebrnogórskiej trwała 12 lat, a przy pracach zatrudniono do 5000 robotników z Niemiec i Czech, często z pomocą przymusową lokalnej ludności. Ten obowiązkowy udział mieszkańców w pracach przy budowie i transporcie nazywano dopustem srebrnogórskim – był to specjalny podatek lub szarwark, który obciążał okoliczne wsie, wzbudzając wśród ludności sporo niechęci. Inwestycja pochłonęła ogromne kwoty: według źródeł z XVIII w. 4,1 miliona talarów! Forteca miała własne studnie (aż 9, o łącznej głębokości 480 m), sieć komunikacyjną, a nawet tartak i cegielnię. Zaprojektowana w stylu pruskim, z wpływami niderlandzkimi i francuskimi, do dziś jest uznawana za arcydzieło sztuki militarnej.
Czy Twierdza Srebrnogórska została zdobyta?
Największym testem była dla Twierdzy Srebrnogórskiej wojna z Napoleonem. W 1807 r., gdy do bram Srebrnej Góry podeszły wojska napoleońskie, twierdza nie pękła. Oblężenie trwało kilkanaście dni, ale Prusacy utrzymali pozycje aż do podpisania pokoju w Tylży – Srebrna Góra pozostała ostatnim punktem oporu na Śląsku. To nie przypadek: 264 działa, haubice i moździerze, grube mury, ogromne zapasy i strategiczne położenie czyniły ją niemal nie do zdobycia. W późniejszych latach Twierdza służyła jako więzienie, poligon saperski, a podczas II wojny światowej – obóz jeniecki dla oficerów, m.in. kontradmirała Józefa Unruga. Do dziś turyści przyjeżdżają tu, by poczuć potęgę tego miejsca i zrozumieć, co znaczyło „pruskie nie do zdobycia”.
Nocne zwiedzanie Twierdzy Srebrna Góra
Jeśli chcesz przeżyć coś więcej niż klasyczne zwiedzanie, wybierz nocną wycieczkę! Przewodnicy w mundurach pruskich żołnierzy oprowadzą Cię po kazamatach, pokażą najgłębszą studnię (84 m) i zademonstrują wystrzał z broni czarnoprochowej ( ja odpalałam lont – mega przeżycie). Największą atrakcją jest pokaz ładowania i wystrzału z XVII-wiecznej armaty, a na koniec – widok z korony Donżonu na nocną panoramę Gór Sowich i Bardzkich. Zwiedzanie trwa ok. 1,5 h, ale warto przyjechać wcześniej, by obejrzeć wystawy i zabytkową zabudowę. Grupy ruszają przy min. 20 osobach, a bilety zarezerwujesz online lub telefonicznie. Jeśli marzysz o czymś naprawdę wyjątkowym, zapytaj o opcję zwiedzania z kolacją w murach fortecy!
Do Srebrnej Góry dojedziesz z Wrocławia w 1,5 godziny, a z Kłodzka w 30 minut. Samochód najlepiej zostawić na parkingu przy Przełęczy Srebrnej, który jest płatny. Stąd czeka Cię 20-minutowy spacer. Na nocne zwiedzanie otwierany jest parking górny, z którego do Twierdzy dojdziecie w 5 minut. Pamiętajcie o ciepłym ubraniu, bo w podziemiach jest chłodno, i wygodne buty – teren jest górzysty i nierówny. Na miejscu możesz zwiedzać nie tylko Donżon, ale też stojący nieopodal pomicniczy Twierdzy Fort Ostróg. W sezonie możesz uczestniczyć w biegach górskich z cyklu Silver Run, festiwalach czy grach terenowych. Dla dzieci odbywają się na Twierdzy specjalne atrakcje – zwiedzanie dla najmłodszych, quizy i zagadki, a dla miłośników zwierząt – niespodzianka: forteczne kozy! Twierdzę Srebrnogórską można zwiedzać z psem!
To miejsce żyje historią i przygodą przez cały rok.
