Wyprawa do źródeł Wisłoka
- Start wędrówki znajduje się w Dołżycy, jest to miejscowość znajdująca się obok Komańczy. Przy samym szlaku ciężko zaparkować,
- Szlak najpierw zielony, na Średnim Garbie zmienia się na czerwony,
- Trasa jest średnio trudna, ale długa, do pokonania tam i z powrotem około 15 kilometrów, około 650 metrów do góry i w dół,
- Wiele bardzo ciekawych miejsc po drodze, np. wojskowa wieża obserwacyjna z 1943 roku,
- Nie liczcie na atrakcje widokowe, ze względu na zalesienie.
Jaśliski Park Krajobrazowy
Zaparkowałem samochód gdzieś na poboczu dosyć wąskiej drogi w Dołżycy. Nieopodal znajduje się wejście do Jaśliskiego Parku Krajobrazowego. Niestety nigdzie w pobliżu nie ma jakiegoś sensownego parkingu, a w sierpniowym upale, jaki mnie spotkał, chciałem uniknąć asfaltu. Mojego autka pilnowała krowa, więc było bezpieczne.
Jaśliski Park Krajobrazowy ma funkcję ochronną dla wschodniej części Beskidu Niskiego – obszaru źródliskowego rzek Jasiołki i Wisłoka. W systemie obszarów chronionych stanowi on łącznik pomiędzy Magurskim Parkiem Narodowym a Ciśniańsko – Wetlińskim Parkiem Krajobrazowym i Bieszczadzkim Parkiem Narodowym. Chroni on pozostałości kultury Łemków, a także różne zabytki i eksponaty po II Wojnie Światowej. Nigdzie nie wyczytałem, że nie można pójść tu z psem, można więc zabrać czworonoga, zwłaszcza, że szlak jest stosunkowo mało popularny.
Początek zielonego szlaku jest łagodny, nieco przeszkadza, że droga jest mocno rozjeżdżona przez maszyny do zwózki drewna. Na szczęście taki stan trwa tylko chwilę, potem jest bardzo przyjemnie.
Garb Średni
Beskid Niski to jeden z najbardziej tajemniczych i dzikich zakątków polskich gór. Ten rozległy masyw, rozciągający się pomiędzy Bieszczadami a Beskidem Sądeckim, oferuje niezliczone trasy dla miłośników pieszych wędrówek, rowerzystów i entuzjastów przyrody.
Co wyróżnia Beskid Niski na tle innych górskich regionów Polski? Przede wszystkim spokój i brak tłumów. Tutaj, zamiast komercyjnych ośrodków narciarskich czy gęsto zaludnionych schronisk, znajdziesz ciszę, malownicze doliny, porośnięte lasami wzgórza i rozległe łąki. Wędrując po szlakach, można natknąć się na liczne ślady historii, jak drewniane cerkwie i opuszczone wsie łemkowskie, które przypominają o burzliwej przeszłości tego regionu.
Pierwszym szczytem na naszej trasie jest Garb Średni (810 m n.p.m.), gdzie dochodzimy do granicy ze Słowacją. Szczyt ten leży w paśmie granicznym Beskidu Niskiego. Tabliczki informacyjne są w języku słowackim, a nasi południowi sąsiedzi bardzo zadbali, aby można było tu odpocząć. Na szczycie jest sporo miejsca do siedzenia na drewnianych ławach i krzesłach.
Ze Średniego Garbu do źródeł Wisłoka
Za Średnim Garbem chwilowo jest „z górki”, oczywiście tylko po to, żeby za chwilę było znowu pod górkę. Po mniej więcej półtora kilometra dochodzimy do miejsca, które było dla mnie najciekawsze i sprawiło mi najwięcej frajdy. Mowa o Bukowcu Wielkim (848 m n.p.m.), gdzie na szczycie znajdziecie metalową wieżę obserwacyjną. Wieża została zbudowana przez Niemców w 1943 roku, a zmodernizowana przez Słowaków w 2017 roku. Oczywiście wieża służyła Niemcom do celów militarnych, jest wysoka na kilkadziesiąt metrów, ale już nie dosyć wysoka, aby były z niej dostępne jakieś ładne widoki. Niemniej warto na nią wejść, wejście nie jest jakoś trywialnie łatwe, ale jest dosyć bezpieczne.
Nieopodal wieży można napotkać także drewniany schron, jak zrozumiałem do ochrony przed złymi warunkami atmosferycznymi (nie do spania w nim), a obok niego znajduje się obelisk, który przypomina o wkroczeniu Armii Czerwonej na te tereny w 1944 roku.
Źródła Wisłoka
Dalej, Kalinovskie Sedlo (808 m n.p.m.), od którego trzeba odbić jakieś 200 metrów, aby znaleźć źródła Wisłoka. Odnalazłem je tylko dzięki GPS-owi, bardzo trudno się zorientować, że to źródło wcale nie tak małej rzeki. Tutaj to dosłownie rachityczny, wątły strumyczek, wypływający gdzieś z głębi ziemi. A przecież Wisłok to górska rzeka charakteryzująca się szybkim nurtem, kamienistym dnem i licznymi przełomami. Jej źródła znajdują się na wysokości 770 m n.p.m. w Beskidzie Niskim, na stokach Wielkiego Bukowca. W górnym odcinku tworzy malownicze przełomy, a w środkowej części płynie zakolami. W Sieniawie zbudowano na Wisłoku zaporę wodną o długości 174 m i wysokości 38 m, tworząc zbiornik retencyjny o powierzchni 131 hektarów.
Ale cel to cel – trzeba było go zdobyć.
Bylem bardzo zadowolony z tej wycieczki. Czułem, że po raz kolejny dotknąłem nieodkrytego Beskidu Niskiego, z jego całym czarem, urokiem i tajemniczością. Na szlaku spotkałem zaledwie kilka osób. Beskid Niski to idealne miejsce na odstresowanie się i zaczerpnięcie „życiowego” oddechu. Polecam.